Ik schrijf dit blog voor je omdat ik eigenlijk een lezing zou geven op de HSP Day bij Esther Bergsma. Door bekende redenen ging deze mooie dag helaas niet door. Daarom nu wat inspiratie via deze weg. Ik wens je veel leesplezier. De uitdaging waar we de afgelopen maanden met z’n allen doorheen gegaan zijn heeft veel impact gehad op ons allemaal en voor ons als HSP’ers is het beeld wat ik heb gekregen heel wisselend. Aan de ene kant heerlijk in onze eigen bubbel en aan de andere kant de druk om te werken en je kinderen te entertainen/begeleiden in hun schoolwerk.
Perfectionisme wat op speelt, de wil om te voldoen aan de verwachtingen van de leerkracht, je baas, je partner en bovenal jezelf. Dat maak dat veel HSP in een soort split zijn geraakt. Stress ervaren, de wil om het zo goed mogelijk te doen waardoor de controle drang toeneemt en intense drama emoties hoogtij vieren. Nu zijn er simpelweg weer meer prikkels nu alles weer terug gaat naar het nieuwe normaal maar ja wat is normaal als je zo’n alert brein hebt als je jouwe. Daarnaast een hoog rechtvaardigheid gevoel hebt… Dat geeft overprikkeling, veel extra overprikkeling want de overgang is groot. En met die over prikkeling daarmee neemt de controle drang toe en de intense ‘drama’ emoties, emoties die je niet kunt sturen, ook.
We hebben 1.5 meter afstand afgesproken maar lang niet iedereen houd zich hieraan waardoor je kortsluiting krijgt als je bijvoorbeeld in een winkel staat en iemand gewoon voor je langs banjert, niet wacht terwijl juist ruimte geeft, even voor je door de winkelwagen wegtrekt, langs fietst terwijl je juist probeert uit te wijken, mensen die naast elkaar blijven lopen terwijl jij in de struiken duikt om maar even wat te noemen.
Je brein is hyper alert en staat de hele tijd ‘aan’ wat zorgt voor overprikkeling en het daarbij horende gedrag Ook je kinderen gaan inmiddels weer hele dagen naar school en hebben ook last van de ‘onzichtbare’ stress en angsten van anderen. Daardoor zie je ander gedrag bi je kinderen wat de afgelopen maanden misschien wel veel minder was… Dat is veel, voor jou als ouder, daarom is zo belangrijk je grenzen te bewaken. Zelf te kiezen wat je wel en ook niet doet. Je hebt simpelweg meer hersteltijd nodig en nu al helemaal. Ik ga wat vragen beantwoorden en je meteen wat tips geven om mee aan de slag te gaan.
TIP 1: Zet eerst je eigen zuurstofmasker op voor je voor anderen gaat zorgen.
Als HSP zijn we vaak gewend om onze focus te richten op dat wat de ander nodig heeft, zorgen we graag voor de ander, je kinderen, je partner, je ouders, je vrienden eigenlijk iedereen, maar het start bij jou. Wat heb jij nodig, om een leuk, fijn mens te zijn? Als je goed voor jezelf zorgt ben je beter in staat ook goed voor de ander te zorgen Kies echt een momentje per dag om er even helemaal voor jezelf te zijn. Een kop thee in de zon, een tijdschrift lezen, in bad met magnesium en een lekkere olie, een wandeling, een rondje door je tuin maken, creatief bezig zijn. Het maakt niet zoveel uit als jij er maar blij van wordt. Als je eerst goed voor jezelf zorgt kun je er beter voor de ander zijn. Dat heeft meteen effect op je gedrag en daarmee hoe jij reageert op je kind. Namelijk veel rustiger.
Tip 2: Choose your battles.
Wat is het waard om voor of over te strijden? Als je overprikkeld bent of je kind is overprikkeld dan gaan we vaker mopperen op elkaar botsen en dat geeft vaak strijd. Stel je zelf de vraag: wil ik het oplossen of wil ik mijn zin? Vaak zijn we bang om je kind te betrekken want dan krijgt je kind altijd zijn zin… dat zeg ik niet. Ik zeg; waar wil je voor strijden en waar is strijd eigenlijk niet nodig? Waar ik niet mee zeg dat je alles maar moet laten gaan zodat je geen strijd hebt, maar kies wat belangrijk is, en dan helpt het als je grenzen duidelijk zijn. Wat wil je wel? En wat echt niet? Je respecteert iemands grens. Zo niet dan heeft dat gevolgen. Dat mogen kinderen leren. Oorzaak – gevolg. Het gedrag van je kind en het effect daarvan op jou. Geef je kind verantwoordelijkheid voor zijn of haar eigen gedrag, maak je kind onderdeel van de oplossing.
Als je het wil oplossen hebben jullie allebei een verantwoordelijkheid, jij voor jouw gedrag en je kind voor zijn of haar gedrag. Dat betekent dat je daar over moet praten, jij je grenzen helder moet hebben zodat je beter kunt aangeven wat wel en niet mag. Dat weten kinderen vaak prima trouwens als ze maar de ruimte krijgen voor inbreng. Jij hebt de verantwoordelijkheid je kinderen te leren en uit te leggen wat jouw grenzen zijn, bijvoorbeeld: binnen gillen mag niet, dan krijg ik kortsluiting in mijn hoofd (gedrag = gillen en het effect op jouw = kortsluiting in mijn hoofd). Buiten gillen mag wel. Daarbij hebben kinderen ook een eigen verantwoordelijkheid. Wat heb je nodig om buiten te gillen i.p.v. binnen? Hoe ga jij dat oplossen?
Laat ze dat zelf bedenken dan is de kans van slagen veel groter en hoef je alleen te verwijzen naar de oplossing die jullie samen bedacht hebben. Gaat dat altijd goed? Nee natuurlijk niet maar je hoeft alleen maar te verwijzen naar je grens (Jongens… Buiten was de afspraak!). Een voorbeeld van een klant. Haar zoon (groep 3) moest schrijven tijdens de thuiswerkdagen voor school, dat gaf iedere keer mega veel strijd. Boosheid, botsen. Door inzicht van moeders kant kon ze beter begrijpen wat er gebeurde in het hoofd van haar zoon en kon zoveel rustiger blijven. Haar kind te vragen; wat heb je nodig om het rijtje te schrijven? En haar kind begeleiden zonder dat er strijd ontstond. Door enkel en alleen te verwijzen naar de afspraak die ze hadden gemaakt, drie woorden schrijven 1 minuut bewegen. 3 woordjes schrijven 1 minuut bewegen en wat bleek na 2x kon hij 8 woorden schrijven voor hij het nodig had hem te bewegen, doordat hij zelf onderdeel was van de oplossing hoefde zijn moeder alleen te ondersteunen. Inzicht en begrip = rustig reageren = duidelijkheid = veiligheid Nog even over boosheid; het geeft de mate van betrokkenheid aan en daarmee is de link gelegd naar je grens, je wordt alleen maar boos als je betrokken bent. Dat is de een van de functies van de emotie boosheid, je grenzen bewaken. Beter vroeg dan laat. Dat is een kwestie van oefenen, een lange adem, veel herhalen en visueel maken. Doorgeslagen boosheid heeft dat effect niet meer, dan zijn het niet helpende oftewel drama emoties. Zie voor meer uitleg ook het boek “intense emoties boven water”.
TIP 3: Als je wil veranderen maak de stap dan klein.
Als HSP hebben we vaak de neiging om mega stappen te maken want we weten waar we heen gaan. Zevenmijls laarzen aan en gaan. Dat werkt niet want dat geeft veel weerstand, hoe graag je ook wil veranderen je brein heeft daar weerstand tegen omdat het al een snel weggetje heeft gemaakt van het oude onhandige niet helpende patroon. Om jezelf te helpen moet je het doel goed voor ogen hebben en in kleine stukken hakken, zodat je brein zo weinig weerstand heeft dat het bijna vanzelf gaat. Het moet super simpel zijn anders houd je het niet vol. Dat heeft te maken met het gewoontevormingsproces:
1. Probleem / uitdaging > 2. verlangen > 3. actie > 4. beloning.
Een simpel voorbeeld van het proces:
1. Het is donker = probleem / uitdaging
2. Je wilt graag iets zien = verlangen
3. Je drukt op het lichtknopje = actie
4. Je ziet iets want het is licht = beloning
Nu is dit een heel simpel voorbeeld maar zo werkt het in je brein. Vaak stoppen we als HSP na het verlangen, want de actie stap maken we te groot. En daarbij hebben we zo’n groot visueel geheugen en voorstellingsvermogen, je kunt het al helemaal voor je zien terwijl het nog niet echt zo is, dat het lijkt alsof je het al gedaan hebt, het enige verschil is dat je niet daadwerkelijk tot actie bent over gegaan; alleen het voor je gezien hebt hoe het zou kunnen zijn.
Dat maakt dat je vaak afhaakt omdat het lijkt alsof je het al gedaan hebt omdat je het al ‘gezien’ hebt in je hoofd. Het resultaat is echt dat als je je ogen opendoet het nog steeds donker is. Dus onderzoek de reden waarom je niet over gaat tot actie. Vaak is de stap te groot, waardoor je weerstand krijgt. Maak het klein zodat je het wel gaat doen en je ook vertrouwen opbouwt dat je dit kan. Dan zal de verandering blijvend zijn. BONUS : 3 vragen uit de praktijk van ouders Ik kreeg ook nog een aantal vragen waar ik je graag antwoord op geef:
“Floor, wat zouden ouders willen weten als ze merken dat er iets met hun kind aan de hand is? Wat zou voor hen een eerste stap zijn op de ontdekkingsroute, zeg maar?”
Claudy (55)
Antwoord op deel 1 uit de vraag: “is onderzoeken wat de oorzaak is van dat wat er aan de hand is, wat is er waarneembaar in zichtbaar gedrag en wat is daar de oorzaak van? In mijn optiek is dat wat ouders willen weten. Wat is er aan de hand en waarom doet mijn kind zo? Dat kun je als ouder prima doen door goed te luisteren, neem daar echt de tijd voor, welke woorden gebruikt je kind. Welke vragen stelt je kind en wat zie je aan het gedrag. Bij kinderen vanaf een jaar of vier kun je ook open vragen stellen. Bijvoorbeeld: Wat maakt dat je dit doet? Hoe voel jij je daarbij? Wat doet het met jou? Wat deed jij en wat deed de ander? Waar voel je dat dan? Hoe is dat voor jou? Wil je iets anders doen of is het zo goed voor jou? Wat zou je graag anders willen doen? Hoe ga je dat de volgende keer oplossen? Wat ga jij doen?” Afhankelijk van wat er aan de hand is zijn verschillende opties mogelijk, een test doen voor meer begrip en inzicht om gedrag zo beter te herkennen. Zie de homepage van www.floorvanlier.nl
Hulp vragen bij een coach, training volgen live of online of psycholoog afhankelijk van de problematiek. Het is mijn ervaring dat wanneer er begrip en inzicht ontstaat bij de ouders ze veel beter in staat zijn anders te reageren op dat wat er aan de hand is. Dus ondersteuning in kennis, maar zeker ook in handvaten om praktisch toe te passen is noodzakelijk. Want alleen kennis maakt niet het verschil zie ook even het voorbeeld hierboven bij tip 3.
“Naar mijn beleving wordt het HSP gevoel groter naarmate ik ouder word, dus de connectie met m’n kinderen is steeds groter hsp gevoelig. Kan dat kloppen?”
(Anoniem)
In principe ben je HSP of niet, dat verandert niet maar door bewustwording kan het wel lijken alsof je steeds gevoeliger wordt omdat je beter waarneemt welke impact prikkels op je hebben. Als ik naar mezelf kijk kwam mijn HSP het sterkste naar voren toen ik kinderen kreeg omdat ik merkte dat herstellen lastiger werd. Omdat je tijd anders verdeeld is, je simpelweg minder ruimte hebt voor jezelf. Ik denk dat je kunt stellen dat je meer bewust bent van de mate waarin je je sensitiviteit en gevoeligheid ervaart toeneemt naar mate je bewuster wordt. Wanneer ik mensen coach is dat altijd wat ze zeggen, doordat ze met zichzelf aan de slag gaan, lijkt de gevoeligheid toe te nemen, dat is niet zo, maar ze ervaren dat wel zo. Ze worden zich wel veel bewuster van de impact van hun sensitiviteit op hun leven. Herken je dat?”
“Ik wil graag vriendschap met andere HSP, maar ik ben zelf ook een kluizenares. Heb je een tip voor mij om andere HSP te ontmoeten?”
(Samar Arons, 57 jaar Lage Vuursche)
Het eerste wat bij me opkomt is waarom heb je behoefte aan vriendschap? Ik herken het wel want veel HSP (70%) leven een soort van terug getrokken het liefste in hun eigen bubbel, vandaar de vraag is wat maakt dat je behoefte hebt aan vriendschappen andere HSP? Wat is je doel daarmee? Als je dat helder hebt kun je kijken waar andere HSP met dezelfde interesses zijn. Online in groepen of live.”
Tot slot
Ik hoop dat ik je vandaag inzicht heb kunnen geven, dat HSP echt een talent is waar je veel aan hebt en dat het alleen iets anders werkt, dat je door inzicht, begrip en herkenning echt anders kunt gaan reageren.
Floor van Lier is 20 jaar HSP Trainer, coach, auteur van 2 boeken – maar vooral moeder van drie hoogsensitieve kinderen. Floor is al 9 jaar werkzaam in haar eigen bedrijf, en heeft verschillende trainings- en coach trajecten voor ouders. “Het is mijn missie om bij te dragen aan het creëren van een gezonde leefomgeving voor hoogsensitieve ouders en kinderen” Een van de trajecten van Floor is de masterclasses in het maand abonnement “rust in de tent”. Op 23 juni geeft ze een gratis online sessie ter inspiratie. Geef je op via haar website.
In al Floors trajecten werkt zij met ouders aan meer rust en leren om anders te reageren, te kiezen voor jezelf en vanuit daar te zorgen voor de ander. Heb je behoefte aan ondersteuning dan is het maandabonnement “rust in de tent” misschien iets voor jou. Je zit nergens aan vast want je kunt zelf opzeggen wanneer je genoeg geleerd hebt. Ga naar www.floorvanlier.nl/ja om je op te geven. Elke eerste van de maand krijg je toegang tot de eerste masterclass.
Te starten met grenzen en kaders.